Samsun Büyükşehir Belediyesi Başkanı Mustafa Demir'in milletvekili olduğu 2004 yılında Tekkeköy'de yapılan mobil santrallere yönelik yaptığı konuşmaların TBMM tutanaklarına yansıyan açıklamaları..
Samsun Büyükşehir Belediyesi Başkanı Mustafa Demir, Çarşamba Ovasına yapılacak biyokütle santralinin bir yatırım olduğunu ve çevreye zararın olmadığın açıklayarak, bu tesise tepki gösterenleri ise eleştirerek, " Adana'da, Manisa'da Malatya'da Bursa'da, Muğla'da var Samsun'daki tartışmaların hiç biri o şehirlerde yaşanmamış" diyerek eleştirmişti.
Çarşamba Ovasına yapılacak Biyokütle Santrali ile ilgili suskunluğunu bozan ve şu günlerde katıldığı her toplantıda bu santrali öven ve zararsız olduğunu savunan açıklamalar yapan Samsun Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Demir'in söz konusu yatırıma tepki gösterenleri eleştirmesi ve algı peşinde olduklarını söylemesi üzerine 2004 yılında milletvekili olduğu dönemde Tekkeköy ilçesinde Cengiz Enerji ve AKSA Enerji tarafından yapılan mobil santrallerle ilgili TBMM Genel Kurulunda yaptığı hararetli konuşmaları hatırladık.
Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurul Tutanağı 22. Dönem 2. Yasama Yılı 96. Birleşim 02/Haziran/2004 Çarşamba günü o yıllarda milletvekili olan Mustafa Demir, Tekkeköy ilçesinde ki mobil santrallerle ilgili dönemin AK Parti ve CHP Milletvekillerinin imzasıyla kurulan Araştırma Komisyonunda da görev yapıyordu.
Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurul Tutanağı 22. Dönem 2. Yasama Yılı 96. Birleşim 02/Haziran/2004 Çarşamba günü Tekkeköy ilçesinde kurulan mobil santrallerle ilgili yapılan toplantıda, Mustafa Demir bakın neler söylemiş.
SAMSUN'DA BÜYÜK TEPKİ OLUŞUYOR
"Yani, mobil santralların Türkiye'de çeşitli yerlerde konuşlandırılması için, siyasetin baskısıyla, icraatıyla bütün siyasî, hukukî önlemler alınmış oluyor ve bu çerçevede, Samsun'a kurulmaya başlanıldığında, Samsun'da büyük bir tepki oluşuyor. O tepkiyi iyi anlamak lazım. Neden; çünkü, Samsun'u iyi bilmek lazım. Ben inanıyorum ki, Samsun'u gözümüzün önüne getirdiğimizde karşılaşacak olduğumuz manzara çok ibret verici bir manzaradır değerli arkadaşlar; çünkü, Samsun -Sayın Koç da bahsetti- Türkiye'nin en önemli tarımsal ve hayvansal üretim merkezi; 1 300 000 nüfusu olan bir kent. Samsun, tarım ve hayvancığın yoğun olduğu bir kentimiz. Bu kentin Çarşamba ve Bafra Ovalarında, ülkemizin neredeyse yarı ihtiyacını karşılayabilecek üretim yapılmakta. Türkiye'nin Çukurova'dan sonra ikinci üretim havzası. Bitki örtüsü yönünden oldukça zengin olan Samsunumuz, ormanların bolluğu yanında bağ, bahçe, çayır ve ekili alanlarla doludur."
ÇARŞAMBA OVASININ HEMEN ÖNÜNDE
"Değerli arkadaşlar, Samsun'da üretilen başlıca sebzelerin miktarlarını, size fikir vermesi açısından beyan etmek istiyorum: Samsun'da yılda 400 000 ton domates üretiliyor, 190 000 ton biber, 127 000 ton lahana, 112 000 ton salatalık, 120 000 ton karpuz üretiliyor ve bölgede, yaklaşık 640 000 dekar fındık bahçesi, 430 000 şeftali ağacı, 340 000 elma ağacı, 210 000 armut ağacı bulunmaktadır. Bu sayıları duyduğumuzda anlıyoruz ki, Samsun, sebze ve meyvecilik yönünden çok büyük potansiyele ve üretime sahip olan bir kent. Yetmiyor; bunun yanında, çeltik, şekerpancarı, mevsimlik sebzelere, fasulyeye varana kadar her türlü üretimin yapıldığı bir kent. Günde 1 000 ton fuel-oil işleyecek, 100+100=200 MW gücünde iki santralın, yan yana, Çarşamba Ovasının hemen önünde, Samsun'a kurulmasını kamuoyu öğrendiğinde, nasıl bir etki yaratmış olabileceğini pekâlâ değerlendirebiliriz."
TEKNİK HATALAR EKSİKLİKLER
"Ayrıca, mobil santralların konuşlandığı yerin hemen yanında bulunan Karadeniz Bakır İşletmeleri, Azot Fabrikası gibi çeşitli kirliliğe sebebiyet veren, özellikle kükürtdioksit kirliliğine sebebiyet veren iki büyük tesisi, diğer sanayi kuruluşlarını ve vatandaşın ısınma amacıyla yaktığı diğer yakıtları da göz önüne aldığımızda, yapılan ölçümlerden de pekâlâ biliyoruz ki, bütün bu potansiyeline ve özelliklerine rağmen, çevre ve insan sağlığına en fazla dikkat edilmesi gereken bu kentte, zaten mobil santral kurulmadan kirlilik sınırları üst düzeyde olan, Türkiye'nin en kirli iki ilinden biri olan bu şehirde, Samsun'da, bu mobil santralın yapımına başlanıyor. Bugün araştırma konumuz olan mobil santrallarımızın Meclis gündemine gelmesindeki esas neden, bu şekilde yapılması değil; ama, yapılmasında siyasî iradenin ve sorumluların yaptığı teknik hatalar, eksikliklerdir."
SAMSUN BARAJLAR BÖLGESİ
"Değerli arkadaşlar, Samsun, bu kadar da değil; bizim Samsun, barajlar bölgesi. Samsun İli sınırlarımızda, Bafra'da Altınkaya, Derbent Barajları, Ayvacık İlçesi sınırlarında Hasan Uğurlu ve Suat Uğurlu Barajları, Kavak İlçesinde İl Güven Barajı, Kozansıkı Göleti, Divanbaşı Göleti, merkezde Ondokuzmayıs Göleti ve en önemlisi, Çarşamba'daki, Samsun ve havalisinin içme suyunun temin edildiği Çakmak Barajı."
SANTRALIN YANINDA GÖL ORMANIMIZ VAR
"Değerli arkadaşlar, Samsun'da, mobil santralın hemen yanında, bir göl ormanımız vardır. Tekkeköy İlçesinde, 120 hektarlık bir alana sahip olan bu göl, deniz seviyesindedir ve subasar ormanlarındandır, üzerinde yok olma tehlikesinde olan ağaç türleri barındırmaktadır ve bu nedenle de, türleme ve dünya literatürüne geçmiştir; dünya çapında, eşsiz ve tehlikeye maruz, bir alüvyal orman ekosistemi olarak yer almaktadır. Yani, böyle bir Samsun'a bu mobil santralların yapılması karar altına alınmıştır!"
CİDDİ METALİK KİRLENME VAR
"Değerli arkadaşlar, mobil santralların yapımı zamanında, Sayın İmdat Sütlüoğlu Çevre Bakanı iken, kendisiyle oraya bir ziyarette bulunduk. Mobil santralda sözleşme gereği ölçümleri yapan, daha önce mevcut ölçümleri yapmış olan yetkili bir üniversite hocamızdan aldığımız brifingde, mobil santrallar kurulmadan önce yapılan ölçümlerde mevcut kirliliğin üst sınırlarda olduğuna dair grafikler bize iletilmiştir, dosyası da mevcuttur. Yetmiyor, ayrıca, bölgede ciddî anlamda bir metalik kirlenmenin var olduğu da o günkü kayıtlarda mevcuttur."
KURUMLARA GÜVENİN DİYORDU HİLE YAPILMIŞ DEMİŞ
"Bütün bunlara rağmen, mobil santral yapımı gerçekleşiyor. Nitekim, seçimlerden sonra, Sayın Haluk Koç'un da bahsettiği gibi, biz de Samsun Milletvekilleri olarak, Samsun kamuoyunun haklı tepkisini çeşitli önergelerle dile getirdik. Bugün, önergeler doğrultusunda kurulan araştırma komisyonu raporu bizlerin ellerinde, onları değerlendiriyoruz. Bu raporlardan da anlıyoruz ki, Samsun'a bu mobil santralın kurulması için hiçbir teknik ve çevre etki araştırması yapılmamıştır. Tamamen, sanki, firmalara bir şey ödeniyormuş gibi... O zaman, Sayın Büyükşehir Belediye Başkanı Yusuf Ziya Yılmaz Bey bir yazı yazıyor, bir firmaya ilişkin olanını davet ediyor; ama, siz, iyi ki, bir tane davet ettiniz, al bizden size iki tane deyip, 100+100= 200 MW gücünde olan santral, yan, bitişik iki parselde, orada konuşlandırılıyor, yerleştiriliyor. Ayrıca, mevcut yönetmeliklere de baktığımızda, onlar iki ayrı firmaya ait olmakla birlikte -halbuki tek firmaya ait olsaydı, 200 MW'ın bir yerde kurulması mümkün olmamakla birlikte- böylece, hukuka, yönetmeliklere karşı da bir hile yapılmış oluyor."
SANTRALLERİN ÜRETİMİ DURDURULDU
"Değerli arkadaşlar, Samsun bu konuda çok fazla mustariptir; ama, biz İktidara geldikten hemen sonra, bu konu üzerinde çalışmalar yapıldı. Bakanlığımızın yaptığı çalışmalar neticesinde, eldeki mevcut ucuz enerji kaynakları hızla harekete geçirilip, mobil santrallardan enerji alım ihtiyacı azaltıldı; dolayısıyla, Bakanlığımız, üretimi ilkönce yüzde 10'a, daha sonra yüzde 5'e düşürdü. Bildiğiniz gibi, Samsun Barosunun açtığı dava neticesinde yürütmeyi durdurma kararı alınmasıyla birlikte, santralların üretimi tamamen durdurulmuştur."
SORUMLULARI HESAP VERMELİDİRLER
"Çok önemli bir konu -Sayın Koç da bahsetti- bu santralların 1 tanesine ayda 1 200 000 dolar -2 tanesine 2 400 000 dolar- olmak üzere, 2 tanesine yılda 25 000 000 doların üzerinde ödeme yapılıyor. Bunun sorumluları mutlaka araştırılmalı ve mutlaka hesap vermelidirler."
KURULMAMASI GEREKEN YER SAMSUN'DUR
"Türkiye'de eğer mobil santral kurulmaması gereken bir yer var dediğinizde, aklınıza ilk gelecek olan yer Samsun'dur ve bu mobil santral Samsun'da kuruldu. Ben inanıyorum ki, biz AK Parti Grubu olarak bu işin takipçisi olacağız, bunun sorumlularıyla ilgili olarak yapılması gereken işlemleri yapacağız ve bunun bilinmesini arzu ediyoruz. İnanıyorum -Sayın Koç da bahsetti- bu konuya sayın muhalefetin de katkısı olacaktır. AK Parti Grubu adına almış olduğum sözü şu anda tamamlamış bulunuyorum; bir iki noktayı daha açıklığa kavuşturmak için, tekrar, şahsım adına söz alacağım."
EDİTÖRDEN KISA BİR ANALİZ..
Sözün özü eğer Biyokütle Santrali bir yatırım ise, mobil santrallerde yatırımdı, neden karşı çıktınız..
Mobil Santraller o tarihlende 6 numaralı fuel-oille çalışıyordu tepki göstermekte ve Çarşamba Ovası ve tarım bölgelerinin zarar göreceği ile ilgili söylemleriniz de haklıydınız. Ancak, bugün biyokütle santraline tepki gösterenlerin ve yapılan eleştirilerin başka şehirlerde olmadığını söylediniz ama geçmişte sizinde santrallere tepki gösterdiğiniz ortada. Kaldı ki Biyokütle Santralleri ile ilgili diğer şehirlerde de eleştiriler ve tepkilerde olmuş.
Tekkeköy'de yapılan mobil santrallerle ilgili yapmış olduğunuz açıklamalar meclis tutanaklarında var. Mobil santraller bugün doğalgaz ile çalışıyor. Biyokütle Santrali ise fosil yakıt kullanmayacak. Burada yaşanan tepkilerin ve eleştirilerin yer seçimi yani geçmişte sizinde savunduğunuz Çarşamba Ovasına yapılıyor olmasındandır. Yoksa dün söyledikleriniz ve savunduklarınızla çelişiyor musunuz.
Kamu kurumlarına güvenmek zorundayız dediniz, ancak tutanaklardan görüldüğü üzere siz bile mobil santraller konusunda kurumlara güvenmediğinizi 2004 yılında 6 numaralı fuel-oille çalışan mobil santrallerin kurulumunda hile yapıldığını söyleyerek itiraf etmişsiniz.