Samsun'un Atakum ilçesinde yapımı devam eden Cıty Mall AVM ile ilgili tartışmalar sürerken inşaatı neredeyse bitmiş ve açılış aşamasına gelen AVM'ye ÇED raporu olmadan ruhsat verilemeyeceğine hükmedilmesi şaşkınlık yarattı.
Samsun'da geçmiş yıllarda Tekkeköy ilçesine yapılan mobil santraller ÇED raporundan muaf tutularak ruhsat alırken, yine son günlerde Çarşamba ilçesi Eğercili mahallesinde yapımına başlanan Biyokütle Enerji Santrali de ÇED'den muaf tutuldu. Enerji santrallerinin ÇED'den muaf tutularak ruhsat alması sağlanırken Atakum ilçesinde yapımı bitme sürecine gelen Cıty Mall AVM'ye ruhsat verilebilmesi için ÇED zorunluluğunun gündeme gelmesi 'Bu ne yaman çelişki böyle' dedirtti.
ÇED KARARI GEREKİR
Samsun Bölge İdare Mahkemesi 2. İdari Dava Dairesi, AVM ruhsatı olmamasına rağmen, ofis ve iş yeri yapımı için alınmış ruhsatla Atakum'un en gözde yerine dikilen beton kütle City Mall AVM'nin yapımını durdurdu ve 'ÇED kararı alınmaması halinde' alanın müteahhit tarafından eski haline dönüştürülmesini karara bağladı. Mahkeme binanın açılış yapmaya hazırlanmış haliyle alışveriş merkezi projesi olarak kabul edilmesi gerektiğini belirterek, ÇED raporu gerektiğini belirtti.
AÇIKÇA HUKUKA AYKIRI VE TELAFİSİ GÜÇ ZARAR VERİR
13.11.2019 tarihinde Samsun Büyükşehir Belediyesi, Atakum Belediyesi ve AVM'nin müteahhitinin yaptığı itirazı değerlendiren mahkeme ret kararı verirken, adeta 'çevrecilik ve çarpık yapılaşmayı önleyici' yasal bilgiler vererek, "Danıştay veya idari mahkemeler idari işlemin uygulanması halinde telafisi güç veya imkansız zararların doğması ve idari işlemin açıkça hukuka aykırı olması şartlarının birlikte gerçekleşmesi durumunda yürütmenin durdurulmasına karar verilebilir" dedi.
MAHKEMENİN KARARI EMSAL KARARDIR
Samsun Mimarlar Odası Başkanı İshak Memişoğlu, "Daha önce 1. İdare Mahkemesi'nin 01.03.2019 Tarih, 2018/115 esas nolu ilamıyla vermiş olduğu bu iptal kararı AVM binasının doğuracağı sorunlara açıkça ışık tutmakta, emsal karar değeri taşımaktadır. Şimdi Samsun Bölge İdare Mahkemesi 2. İdari Dava Dairesi de itirazı ret etti. Yasal gerekçeleri de sıraladı" dedi.
İŞTE RET GEREKÇELERİ:
1)İMAR HUKUKUNA AYKIRI
Mimari projenin incelenmesinde dava konusu yapı ruhsatında yapının taban alanının ve 3 kat bodrum ruhsatının imar mevzuatına aykırı olduğu sonucuna varılmıştır.
2) YAPI RUHSATI GEÇERSİZ
Alışveriş Merkezleri Hakkında Yönetmelik hükümleri uyarınca niteliği itibariyle alışveriş merkezi projesi olarak kabul edilmek zorunda olunan yapının Çevre Etki Değerlendirmesi olması gerekir. Bu nedenle dava konusu yapı ruhsatının verilmesinden önce ise çevresel etki değerlendirmesi sürecinin işletilmediği görüldüğünden, yapı ruhsatında hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
3) VALİLİK DERHAL MÜHÜRLEMELİ
"ÇED Olumlu" kararı ve/veya "ÇED Gerekli Değildir" kararı alınmaksızın başlanan hatta gözyumulduğu için tamamlanan AVM kaçak bina faaliyetinin, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (İl Müdürlüğü) ve/veya Samsun Valiliği tarafından Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği 6. maddesinin 3.fıkrası ve 19.maddesinin 1.fıkrasının a bendi gereğince inşaatın / yapının tamamen mühürlenerek durdurulması, içeride / dışarıda, hiçbir mahalde faaliyete devama müsaade olunmaması gerekmektedir.
4) ÇED OLMADAN RUHSAT VERİLEMEZ
Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliğine tabi AVM kaçak bina projesi için Samsun Büyükşehir Belediyesi tarafından "Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu" kararı veya "Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir" kararı alınmadıkça bu projeyle ilgili onay, izin, yapı ve kullanım ruhsatı veremez.
5) AVM ÇEVRESİNE YÜK GETİRİYOR
Samsun Büyükşehir Belediyesi'nin AVM binasına Yapı Ruhsatı ve Kullanma Ruhsatı verirken, Alışveriş Merkezleri Hakkında Yönetmelik hükümlerime riayet etmesi zorunlu olup Yönetmeliğin 4.maddesindeki şartların sağlanıp sağlanmadığı ve 5.maddesindeki ulaşım imkânları, alışveriş merkezinin çevreye, altyapıya ve trafiğe getireceği yükler ile yaratacağı can ve mal güvenliği riski gibi ekonomik, sosyal, çevresel ve demografik unsurlar hassasiyetle dikkate alınmak zorundadır.