Samsun Tarım ve Orman Müdürlüğü, Kurban Bayramı nedeniyle kurbanlık hayvan seçiminde dikkat edilmesi gerekenlere ilişkin açıklama yaptı. Kurbanlık hayvan seçilirken nelere dikkat edilmeli, kurban eti nasıl muhafaza edilmeli, hasta olan kurbanlık nasıl anlaşılır?
Samsun Tarım ve Orman İl Müdürü İbrahim Sağlam, 6 Haziran-10 Haziran 2025 tarihleri arasında kutlanacak Kurban Bayramı sebebiyle alınacak kurbanlıklarda dikkat edilmesi gerekenleri açıkladı. Samsun Tarım ve Orman İl Müdürü Sağlam tarafından yapılan açıklamada işte Kurbanlık Hayvan seçimi yapılırken dikkat edilmesi gerekenler:Kurbanlık hayvan seçilirken dikkat edilecek hususlar:-Kurbanlık hayvanlarda, bir hayvanın kurban edilebilmesi için koyun ve keçinin 1, sığır ve mandanın 2, devenin ise 5 yaşını doldurmuş olması gerekmektedir. Ancak 6 ayını tamamlayan koyun 1 yaşını doldurmuş gibi gösterişli olması halinde kurban edilebilir -Sığır ve manda ile koyun ve keçinin küpesinin olup olmadığına bakılmalı. Çok zayıf, gebe veya yeni doğum yapmış hayvanlar olmamalı.

- Hayvanın kılları düzgün ve parlak, bakışları ve dış görünümü canlı olmalı. - Yüksek ateş, salyası ve gözde akıntısı ile pis kokulu ishali ve burun akıntısı olmamalı.-Öksürük ve nefes darlığı yaşamamalı. Çevreye karşı aşırı tepkili veya çok duyarsız olmamalı.-Yara, şişlik ve ödemi olmamalı. Cinsiyet organları ve memede kötü kokulu akıntısı bulunmamalı.- Hayvan varlığının devamı açısından öncelikle erkek hayvanlar kurban olarak tercih edilmelidir.

Hayvanların yaşlarının tayininde düzgün tutulmuş çiftlik kayıtları kesin sonucu verir. Kayıtlar yok ise, en iyi yaş tespiti diş gelişimine bakarak tayin edilir. Ayrıca kurbanlık hayvanların tür, ırk, cinsiyet ve yaş bilgileri Bakanlığımızca geliştirilen TARIMCEBİMDE isimli mobil uygulamadan da küpe numarası ile sorgulanabilmektedir. Sığır veya mandanın alt çenesinin önünde gelişimini tamamlamış iki kalıcı kesici dişin bulunması o hayvanın iki yaşını doldurduğunu göstermektedir.Koyunların ise dış görünüşüne bakılarak, altı aydan büyük ve anası veya erişkin bir koyun kadar olması kurban edilebilmesi için yeterli sayılmaktadır. Keçilerin kurban edilebilmesi için bir yaşını doldurmuş olması gerekir. Sığırlarda olduğu gibi keçilerde de yaş tayini, ön kesici süt dişlerinin çıkıp yerlerini kalıcı dişlerinin alması esasına dayanmaktadır. Devenin kurban edilebilmesi için beş yaşında değişen ikinci kesici süt dişlerinin çıkıp yerlerini kalıcı dişlerin alması gerekir.Vatandaşlar Tarım ve Orman Bakanlığının mobil uygulaması TARIMCEBİMDE üzerinden küpe numaralarını girerek kurbanlık hayvanların ırk, cinsiyet, yaş, tür ve aşı bilgilerini sorgulayabilmektedir. TARIMCEBİMDE uygulamasını mobil cihazlarına indiren vatandaşlar, tüm kullanıcılara açık küpe sorgulama özelliğiyle küpe numarasını girerek büyükbaş veya küçükbaş hayvanlar ile ilgili detaylara ve aşı bilgilerine ulaşabilmektedir.

Kurbanlık hayvan satış yerlerinde bulaşıcı, salgın hastalık veya sebebi belli olmayan hayvan ölümleri görüldüğünde; hayvan sahipleri, muhtarlar, köy bekçileri, polis, jandarma gibi görevliler ve serbest veteriner hekimler bu durumu mahallin mülki idare amiri veya İlçe Müdürlüklerine bildireceklerdir.Gebe veya damızlık niteliği taşıyan dişi hayvanların kurbanlık hayvan satış yerlerine girişlerine ve kurbanlık olarak kesimlerine izin verilmeyecektir.Hayvan kesimi sırasında; derinin yüzülmesi sırasında derinin dış kısmı ile etin teması önlenmelidir. İşkembe ve bağırsaklar; et kalitesini olumsuz etkilememesi, mikropların bulaşmasını ve gelişmesini önlemek için geciktirilmeden çıkarılmalıdır. İç organların çıkarılması sırasında işkembe ve bağırsak içeriğinin ete bulaşması önlenmelidir. İçerikleri kesim yerinden ayrı bir yerde poşet, çöp bidonu, konteyner veya çukurlara boşaltılmalı, çevre kirletilmemelidir.Kesilen hayvanlara ait hastalıklı organlar, kesim sırasında oluşan atıklar, kist hidatik riskine karşı karaciğerler ve akciğerler kesinlikle evcil ve yabani hayvanlara verilmemeli, hayvanların çıkaramayacağı derinlikte çukurlara gömülerek bertaraf edilmelidir. Anormal görünüşe sahip iç organ (normalden büyük, kokulu iltihaplı, su keseleri ve şişkinlikleri bulunan iç organlar, çamur kıvamında dalak gibi) ve etler (iltihaplı, kokulu, kanı pıhtılaşmayan gibi) veteriner hekime muayene ettirilmelidir.Kurbanlık hayvanlardan elde edilen etler için soğutma işlemi vakit geçirilmeden başlatılmalıdır. Sakatatlar 3 dereceye, diğer etler 7 dereceye veya daha düşük sıcaklıklarda soğutulmalı ve bu sıcaklıklarda muhafaza edilmelidir.Taze etler buzdolabında bir hafta bozulmadan tazeliğini muhafaza eder. Uygun büyüklüklerde ambalajlanıp buzlukta bir ay, şoklandıktan sonra eksi 18 derece 6 ay saklanabilir. Etlerin diğer bir saklama şekli de kavurma yapmaktır. Kavurma yapılan etler uygun şartlarda bir yıl saklanabilir. Etlerin daha uzun süre saklanması bozulmaya, besleyici değerinin azalmasına, lezzet ve aroma kaybına neden olur. İşkembe ve bağırsaklar çok iyi temizlendikten sonra değerlendirilmelidir. Temizlik için sağlığa zararlı kimyasal maddeler kullanılmamalıdır. Sakatat çok çabuk bozulduğu için kısa sürede tüketilmelidir.Kesim sonrası elde edilen deri 1-2 saat dinlendirildikten sonra tuzlanmalıdır. Dinlendirme esnasında derideki fazla su ve kan sızar. Böylece bozulma riski azalır.Kesimde ortaya çıkan kan, dışkı, atık ve artıklar ortalık yerde bırakılmamalı, rastgele etrafa atılmamalı, göl ve akarsulara, kanalizasyonlara karıştırılmamalıdır. Atıkların hayvanların yemesine ve çevreye yaymasına izin verilmemelidir. Atıklar derin çukurlar açılarak gömülmelidir. Unutulmamalıdır ki, hayvanlardan insanlara geçen ve zoonoz olarak ifade edilen birçok hastalık etkeni, bu atık ve artık maddelerle insanlara bulaşmaktadır. Ayrıca, rastgele etrafa atılan bu atıklar, çevreyi kirleterek insanları rahatsız etmekle birlikte, kurban hakkında olumsuz düşüncelerin oluşmasına sebep olmaktadır. Bu nedenle kurban alımında, nakil esnasında, kesimde ve kesim sonrasında atıkların bertaraf edilmesinde çok hassas davranılmalıdır. Vatandaşlarımızın mağdur olmamaları için yukarıda belirtilen şartları eksiksiz yerine getirmeleri gerekmektedir.Yukarıda belirtilen mükellefiyetleri yerine getirmeyenler ile yasak ve kısıtlamalara uymayanlar hakkında 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu hükümlerine göre işlem yapılacaktır